Κ.ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ "ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΠΤΗΣΗ", ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΛΕΟΝΤΙΟΥ ΠΕΤΜΕΖΑ, 2012

ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΤΕΧΝΗΣ ΛΕΟΝΤΙΟΥ ΠΕΤΜΕΖΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΕΓΚΑΡΣΙΑ ΠΤΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΣΤΑ ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΥ.



Με πνεύμα ανεξάρτητο και γόνιμο λογοτεχνικά και εικαστικά, με ιδίωμα γραφής έντονα αποκαλυπτικό και ανατρεπτικό κινείται στο νέο ποιητικό βιβλίο του «Εγκάρσια πτήση» ο εμπνευσμένος Κώστας Ευαγγελάτος. Διαθέτοντας τη δυνατότητα της επιλογής και της εκλογής κατατάσσει την αντίληψη του αντικειμενικά στη διάταξη της ευδόμητης έκφρασης της ποιητικής του. Ο ειρμός της μελέτης του προχωρά στην ταύτιση και την πρόθεση που απαιτεί η βίωση των περιστάσεων. Η ποιητική πέννα του προβάλει επιδέξια σαν αντιστάθμισμα μελωδίας την ικανότητα μιας ολοκλήρωσης που τελολογικά εξασφαλίζει το υπερβατικό, ενώ προωθεί την αναστροφή του εμπρόσθετου στοιχείου της ειδικότητας του, ως μαγικό εργαλείο απέναντι στην υπάρχουσα συγχορδία, με ενδεχόμενο την συνύπαρξη των μεταμορφώσεων της περιεκτικότητας των γραπτών του, των μεταλλαγών της διασπάθισης και των μεταπλάσεων της αριστοτεχνικής απλότητας των προθέσεων του .
Διαβάζουμε:

Όραση αχτίνα της αλήθειας
υφαίνει βάτα σε φλεγόμενα νερά
ανάβει πίδακες σε υψίπεδα χιονιού
σκάβει στις τέφρες της ψυχής σου
φωτίζει τους λειμώνες της αγάπης .

Στο βιβλίο ο Κώστας Ευαγγελάτος, με πεφωτισμένη ιδιαιτερότητα διακτινίζει ευλαβικά και μεταλαμπαδεύει την ιδιάζουσα ανασύνδεση της συγκίνησης, όπως και την ιδεογραμμική επανασύνδεση της ενδόμυχης θέσης του, ψηλαφώντας ότι συσσωρεύει η σύλληψη των απόψεων που συμπλέκονται με την αξιολόγηση της σύνθεσης. Διατυπώνει συγκλονιστικά τη μνημονική διεργασία μιας εικαστικής νεφελογραφίας, που βασίζεται σε μια σχηματική σωματογραφία , σε μια εμφανή ενδοσκόπηση σε απρόσμενα εννοιακά τοπία, που δίνουν οντότητα σε διαπιστώσεις, με διατυπώσεις, που κινούν με διαγώνια τοποθέτηση τα ιδανικά της εγκάρδιας πτήσης κάθε ψυχής. Τολμά βαθμιαία αμφίδρομες κοινωνιολογικές αποτιμήσεις μέσα από ένα λόγο πυκνό , μετουσιωμένο σε διδάγματα και νουθεσίες, μεστό σε υπογραμμίσεις και λιτό σε στοχαστική επεξεργασία, που τον αναδεικνύει εύλογα σε σύγχρονο, νεωτεριστή, πλουραλιστή , εκλεκτικιστή και φυσικά μεταμοντέρνο ποιητή.
Σταθερά πέρα από τα συνήθη ποιητικά πρότυπα και δρώμενα ο Ευαγγελάτος διανύει στο τομέα του την εποχή της αισθητικής μετάλλαξης ιχνηλατώντας με ελεγειακή ακεραιότητα τη συμβολική κλιμάκωση, τη δοξαστική υφή, την έκρυθμη ανανέωση και την προφητική απεραντοσύνη, αρετές που συμβαδίζουν έρρυθμα, κατανυκτικά, και κάπως μεταφυσικά με την ασυμβίβαστη απόδοση στη ποιητική τεχνική του.
Διαβάζουμε:

Η λάμψη των ματιών ακόμη έλκει
το κοίτασμα που εντός σου ενεδρεύει.
Με βάγια καλοσύνης προστατεύει
το σπίτι που αρδεύει προσφορά.


Με βροντώδη στάση και ψυχοστασία στρατεύεται ανεμπόδιστα στο αιώνιο ρέκβιεμ που δρα μακριά από την εφήμερη άποψη για την τέχνη, με αγωγή δραστική για νέους συλλογισμούς, ενώ παράλληλα ευπρόσδεκτα εξελίσσεται σε ένα επιμελημένο παιγνίδι με τις λέξεις. Περιγράφει τις περιπέτειες της ψυχής και της καρδιάς του σημερινού ανθρώπου, σταχυολογεί, ανατέμνει και προτείνει το δρόμο προς την ελευθερία με μια νοσταλγία που αναγιγνώσκεται και ανακοινώνεται ως επιστροφή στην ιερότητα της ανθρώπινης φύσης, χωρίς να εκτοπίζει την ονειροπόληση και τη φαντασίωση. Ο εκκωφαντικός αχός της κάθε στιχουργηματικής περιγραφής του αποτελεί προνόμιο εγκαρτέρησης παράλληλα με τη φαντασία του αφαιρετικού λογισμού. Εξωτερικεύει τις μεταβαλλόμενες παραστάσεις, και την αχλή της εσωτερικής προσωπικής δυναμικής. Την κατατάσσει με αυστηρότητα και οικονομία χώρου σε γραφή συγκεκριμένης διακριτικότητας, χωρίς πλατειασμούς, χωρίς κοινότυπες επεμβάσεις και επενδύσεις .Ενδεικτικά αναγγέλλει την ίαση και τη χειραφέτηση , την κινητική ενέργεια και την εποπτική παρουσία της ιδιοσυγκρασίας του. Υιοθετεί εξ ολοκλήρου έντεχνα το ύφος της ωδής και το κατ εξοχήν ιδίωμα της διακύμανσης, αλλά και της ανάδυσης των συλλογισμών του.
Διαβάζουμε:

Δίνες ονείρων ρουφούν ελπίδες
Οι αλλαγές δεν θα συμβούν.
Στιγμές και μέρες θα διαβούν
σε μια οθόνη με παγίδες.

Με δυνατότητα αντικειμενικής διευθέτησης αναλύει συστηματικά τη
χρωστική σκιά της ολοκαύτωσης του ειδώλου του , που παραμένει όμως ριζικά αναλλοίωτο.
Το ποιητικό βιβλίο «Εγκάρσια πτήση» ως αποτέλεσμα έρευνας του
ανθρώπινου ψυχισμού παραθέτει στον αναγνώστη το ειδικό βάρος της γήινης στόφας του διανοούμενου ποιητή και την σφραγίδα δωρεάς πνεύματος που κατέχει . Με απόλυτη πειστικότητα και ανάταση οικουμενισμού ο ποιητής διατυπώνει επαρκώς μια γνώμη για κοινωνικές συναρτήσεις, επαληθεύσεις και αναλύσεις, με ορθολογικές ωστόσο προσβάσεις και απολήξεις. Πρόκειται για μια ακόμη ενατένιση που μεταβάλει τον αρχικό ιστό της ψυχολογικής διείσδυσης που συντάσσεται βαθμιαία σε ένα κρεσέντο ανασυγκρότησης με ανάλογες λύσεις. Η πρόσληψη της πραγματικότητας του ποιητή δεν ξεφεύγει από τα στάδια του αισθαντικού ρομαντισμού, αλλά συμπορεύεται σε μέγιστο βαθμό με την ανάγκη της ερμηνείας σε συνθήκες διερμήνευσης. Στη διάρκεια του διαβάσματος ο αναγνώστης αφομοιώνει και αποκομίζει τη μαγεία της θεματολογίας του βιβλίου και καταλαβαίνει πως λειτουργεί κάθε τι . Ειδικά αντιλαμβάνεται γιατί στη διάρκεια της διεργασίας όσων επικαλείται και επιτελεί ο ποιητής τα πάντα ανατρέπονται επιφυλάσσοντας εκπλήξεις .
Διαβάζουμε:

Εγκάρσιο βλέμμα τάνυσμα της γέννας.
Εφύμνια ανάστροφα μαινάδας.
Στο δέρμα του σκιόφωτος μαρμαρυγές παρθένας.
Σε νεφελόφωτα καταιγισμός χαράς.

Ο ακατάπαυστος συνειρμός της ενάργειας και της μεταλλαγής από το χρόνο και τον τόπο, η εξερεύνηση σε βάθος και η δυνατότητα επίγνωσης της διαδικασίας της διανοητικής επικοινωνίας εμψυχώνει κάθε βαρύνουσα πρόταση του ποιητή. Ασκεί μεγάλη έλξη επάνω του η ιδιάζουσα ανθρώπινη φιγούρα που ζει μέσα σε ιστορικές, κοινωνικές ή άλλες διαστάσεις, θεωρώντας την διαδικασία καταγραφής της, ως βάση σ’ ένα περιβάλλον από το οποίο αισθάνεται ο ποιητής πέρα από τη ταύτιση και μια αποστασιοποίηση. Στην περίπτωσή του η διττή ποιητική δημιουργία γίνεται μέρος ενός παραμυθιού της σύγχρονης αφήγησης και των ορισμών της καθώς, έχοντας περάσει από διαφορετικά μεταξύ τους μοτίβα κατάληξε σε ένα συγκεκριμένο τρόπο διεξαγωγής. Η πλούσια άλλωστε εμπειρία και ευρηματικότητα γραψίματος του αναπτύσσει μια διαφορετική επικοινωνία και ένα συνεχή ατέλειωτο διάλογο με το χαρακτήρα του κάθε αναγνώστη. Αναμφίβολα προσεγγίζει πολλαπλές και πολυκύμαντες παρατακτικές παραστάσεις, τονισμένες σε κύκλους όπου απεικονίζεται ζωντανά και εμβληματικά μια αινιγματική προσομοίωση .
Διαβάζουμε :

Ξεθωριάζουν τα φύλλα στις αλέες
Φωτογραφίες θριαμβικές και λύπες τόσες
όσες το πνεύμα κάθε Γάλλου περιφέρει
πλανιούνται στα θολά νερά του Σηκουάνα
Δεμένες τα βαρίδια της γνώσης.

Η επιλογή της ανθρώπινης κλίμακας από το ποιητή είναι ενδεικτική και για το είδος αυτών των πολυδιάστατων ποιητικών ταξιδιών. Το βιβλίο αυτοαμυνόμενο εμπεριέχει κάθε τι που ενορχηστρώνει, και περικλείει τη βαρύτητα του λόγιου επιχρίσματος. Με επιβλητικές υφέσεις κατορθώνει να καταγράψει και να αποδώσει αναπόσπαστα ένα μοναδικό φουτουρισμό, που προβάλει μια αξεπέραστη πρωτοποριακή συνοχή, αποτέλεσμα μακροχρόνιας ενασχόλησης με το αντικείμενο του, που λειτουργεί με συνδρομή στη μορφολογική μέθη των αποτυπώσεων του. Η εμπεριστατωμένη μορφή της γραφής επιτρέπει στην χρωματική τονικότητα να διατρέχει εννοιολογικές αποκαλύψεις, ενώ σε όλο αυτό το οικοδόμημα δε παύει να παρεπιδημεί μια προέκταση θεώρησης, που συνυπάρχει με την αίσθηση του ορατού και του ονειρικού αποτελέσματος. Η συνειδητή γνώση του ποιητή εμφανίζει συχνά ένα ακόμη άγνωστο μέρος ψυχής της. Αφήνει να αναδυθούν στην επιφάνεια παρορμήσεις και αλλεπάλληλες εσωτερικές φωνές που επιτείνουν τις εντολές μιας μέθεξης άλλοτε συμβολικής και άλλοτε αφηρημένης ανάμεσα στο συνειδητό και το ασυνείδητο που καταλήγει στην κάθαρση. Οι νοητικές εικόνες της περιγραφής του, ωθούμενες από ποικίλα ερεθίσματα μορφοποιούνται στη διάσταση της ρεαλιστικής πραγματικότητας, που παίρνει χρώμα και χροιά από το συναίσθημα.
Διαβάζουμε :

Εγκάρσια πτήση
στο απύθμενο του «είναι»
φορτίζει κύτταρα
του σύμπαντος της γνώσης
με καλπασμό αγάπης κυβικής.
Βλέπεις κι Εσύ
κατανοώντας…..
Ο κόσμος που ταξίδεψες Υπάρχει.
Κάθε ψυχή που ταξιδεύει Ζει.


Αυτή η κατάσταση τη στιγμή της σύλληψης γίνεται μαγική, μεταφέροντας κινούμενους κόσμους με θεματογραφικές απεικονίσεις. Σε κάθε ενότητα της συλλογής με θαυμαστό τρόπο μέσα από τις διαθλασμένες ακτίνες της σύλληψης παρακολουθούμε την κίνηση που αιχμαλωτίζει το κυρίαρχο πνεύμα ,που αποτελεί επίτευγμα λαξευμένο από τις ταλαντώσεις συνειρμών που απαντούν στη λυρική σκιαγράφηση. Διαβάζοντας κάθε ποίημα ξεχωριστά βλέπουμε να ορθώνεται και να ριζώνει μπροστά μας ένας πίνακας.
Η άψογη τεχνική του Κώστα Ευαγγελάτου επιβεβαιώνει τη σημασία της ποιητικής φόρμας, που ως πηγή έμπνευσης εφορμά και εμψυχώνει διαδραστικά τον αναγνώστη.

Λεόντιος Πετμεζάς
Ιστορικός τέχνης